“Hope becomes pedagogical when it is practiced through stories, art and play — not as faith in progress, but as creative co-thinking with what is possible.”
— Jan Jagodzinski

What happens when you allow artistry into your pedagogical practice — and pedagogy into your art?

Expositie: Kunst en Pedagogiek

“Hoop wordt pedagogisch wanneer ze wordt geoefend in verhalen, kunst en spel — niet als geloof in vooruitgang, maar als creatief mededenken met het mogelijke.” – Jan Jagodzinski

Wat gebeurt er als je kunstenaarschap toelaat in je pedagogische praktijk (en andersom)? Vanuit deze vraag gingen we in gesprek met een zestal onderwijsprofessionals die ook met artistiek werk naar buiten treden. Tot en met 14 november is hun werk te zien in Dokhuis en op onze website publiceren we een reeks videoportretten waarin we de relatie tussen kunst en pedagogiek in de praktijk van deze makers uitdiepen.

Met werk van:

Mirthe Kamphuis
Mirthe Kamphuis is bestuurder bij Stichting Speciaal Onderwijs Tarcisius in Nijmegen. Via haar werk als beeldend kunstenaar probeert ze begrip te krijgen van haar omgeving om daar vervolgens iets aan toe te voegen: “Als organisatie-antropoloog en als kunstenaar en als schoolleider en als pedagoog, vertaal of verbeeld ik dat wat ik zie, naar een voor de ander begrijpelijk verhaal, rekening houdend met mijn eigen neushoornhoorn, het gegeven dat alles blijvend in verandering is en dat het verhaal altijd-vooral, heel veel zegt, over degene die het beeld heeft gecreëerd.”

Meneer Hadj
Meneer Hadj is docent, columnist, podcastmaker en spoken word-artiest. In al die rollen staat de taal centraal: “Achter kunst en pedagogiek gaat een scheppingsverhaal schuil, dat ver verwijderd is van kunstmatige intelligentie en algoritmes die ons leven lijken te dicteren. Voor mij gaat het steeds weer om de vraag aan welk verhaal je samen wilt bouwen. Woorden zijn daarin een belangrijk instrument: ze nodigen uit tot kwetsbaarheid in de ontmoeting met de ander, ook op de plekken waar het soms kan schuren. Taal helpt ons de gelaagdheid van ons menszijn te ontrafelen, in de hoop dat het ons dichter bij elkaar brengt: in het klaslokaal en op al die plekken waar kunst ons verbindt.”

Ricky Doornbos
Ricky Doornbos werkt als leerkracht groep 5 op een basisschool in Rotterdam Zuid. Als zij-instromer; hiervoor werkte hij aan de Willem de Kooning Academie en daarnaast is hij documentair fotograaf. “In mijn kunstpraktijk ligt een doos met documentaire contactafdrukken van negatieven naast een stapel onderzoeksnotities, schetsen en historische boeken. Voor bezoekers lijkt dit misschien rommelig, onaf. Voor mij toont het de kern van mijn praktijk: het proces van onderzoek, van zoeken, van het stellen van vragen waarop ik nog geen antwoord heb.” In het primair onderwijs ervaart Ricky hoe het sturen op resultaat het proces soms in de weg kan zitten. Het getoonde werk, uit de serie live for the future, long for the past die hij in Hong Kong maakte, is prachtig. Minstens zo interessant is de doos met de contactafdrukken, gesorteerd op YES, MAYBE en NO.

ManHong Lam
ManHong Lam werkt als educatief ontwerper voor de VoorleesExpress. Tijdens haar master Kunsteducatie aan de HKU ontwikkelde ze dit educatieve spel. Ze liet zich daarbij inspireren door het gedicht 100 talen van een kind van Loris Malaguzzi: “Ik geloof dat creativiteit een fundamentele kracht is die essentieel is voor ons mens-zijn en onze verbondenheid met anderen. In deze rol zie ik mezelf als een archeoloog van mogelijkheden – ik graaf niet naar problemen, maar naar verborgen talenten en onontdekte krachten. Ik werk in omgevingen waar diverse werelden elkaar ontmoeten en waar culturen, talen en perspectieven in dialoog gaan. Deze ontmoetingen brengen niet alleen verschillen aan het licht, maar vormen ook een bron van verrijking. Wat op het eerste gezicht frictie lijkt, blijkt vaak een kans om nieuwe verbindingen te smeden.”

Emma van Beek
Emma van Beek is docent aan de Willem de Kooning Academie en ziet zichzelf vooral als verzamelaar. Met haar fotocamera vangt ze beelden die haar fascineren, zonder daar direct een resultaat in na te streven. Zo fotografeerde ze ook ooit een aantal wachtende mannen in of voor winkels, wat leidde tot het werk dat ze in Dokhuis exposeert: no judgements only observations. Dat kijken zonder te oordelen niet altijd even makkelijk is, ziet ze terug bij haar studenten aan de opleiding die ze zelf ook volgde. Het vergt oefening om niet te vertrekken vanuit het gewenste resultaat, maar te vertrouwen op het proces dat tot dat resultaat kan leiden.

Sergio Gomes
Sergio Gomes is docent Burgerschap aan het Da Vinci College in Dordrecht. Daarnaast werkt hij bij de Kunst- en Vliegfabriek in Charlois met jongeren uit de straatcultuur. Waar hij het zelf in zijn jeugd ook niet bepaald makkelijk had, vond hij in muziek een vorm om zich te uiten en zich te verbinden aan zijn omgeving. Nu neemt hij op zijn beurt jongeren mee de studio in. Dat start vaak, vertelt Sergio, met grimmige verhalen – ze voelen zich afgewezen. In de studio vindt hij ingangen om het ook over andere thema’s te hebben en is de docent Burgerschap nooit ver weg: “Ze hebben gezien dat ik het kan, dus kunnen zij het ook. Ik zie dat ze zich uiteindelijk verantwoordelijk gaan voelen voor hun omgeving.”

Exhibition: Art and Pedagogy

“Hope becomes pedagogical when it is practiced through stories, art and play — not as faith in progress, but as creative co-thinking with what is possible.”
— Jan Jagodzinski

What happens when you allow artistry into your pedagogical practice — and pedagogy into your art? This question guided our conversations with six education professionals who also express themselves through artistic work. Their creations are on view at Dokhuis until 14 November, and a series of video portraits exploring how art and pedagogy intertwine in their practices will be published on our website.

Featuring work by:

Mirthe Kamphuis
Director of Stichting Speciaal Onderwijs Tarcisius in Nijmegen, Mirthe uses her art to understand and contribute to her surroundings. “As an organizational anthropologist, artist, school leader and pedagogue, I translate or visualize what I see into a story others can relate to — mindful that everything is always in motion, and that every image says as much about its maker as about what it depicts.”

Meneer Hadj
Teacher, columnist, podcaster and spoken word artist, Hadj centers his work around language: “Behind art and pedagogy lies a creation story — far removed from AI and algorithms that seem to dictate our lives. It’s always about which story we choose to build together. Words invite vulnerability in meeting the other, even when things rub. Language helps us unravel the layers of being human, in the hope it brings us closer — in classrooms and wherever art connects us.”

Ricky Doornbos
Primary school teacher in Rotterdam South and documentary photographer. Formerly at the Willem de Kooning Academy, Ricky describes his artistic process as ongoing research: “Next to my stack of sketches and books lies a box of contact prints, sorted YES, MAYBE, NO. It may look unfinished, but it represents my practice — a process of searching and questioning.” His series live for the future, long for the past, made in Hong Kong, reflects this tension between process and outcome — in both art and education.

ManHong Lam
Educational designer for VoorleesExpress, ManHong created a learning game inspired by Loris Malaguzzi’s poem The Hundred Languages of Children. “I believe creativity is a fundamental human force that connects us. I see myself as an archaeologist of possibilities — digging not for problems but for hidden talents. In spaces where worlds meet, differences become opportunities for new connections.”

Emma van Beek
Teacher at the Willem de Kooning Academy, Emma calls herself a collector. Through photography she captures what fascinates her, without aiming for a result. Her work no judgements only observations began as a series of photos of men waiting in or outside shops. “Looking without judging isn’t easy — for my students or myself. It takes practice to trust the process instead of chasing outcomes.”

Sergio Gomes
Civics teacher at Da Vinci College in Dordrecht and mentor at Kunst- en Vliegfabriek in Charlois, Sergio works with youth from street culture. “Music gave me a voice when I was young,” he says. “Now I invite others into the studio. We start with tough stories, but we end up exploring more — responsibility, belonging. They see I’ve done it, so they can too.”